Manifest Vadertop
SAMEN VERDER BIJ ZORG EN OPVOEDING
MANIFEST VAN DE VADERTOP, GEHOUDEN TE AMSTERDAM OP DONDERDAG 10 MEI 2007
georganiseerd door het Vader Kennis Centrum [1]
“DE BOEL BIJ ELKAAR HOUDEN”
“De boel bij elkaar houden!” [2], zo luidt het motto van de (op één na) beste burgervader ter wereld. [3]
Het is ook het motto van alle “beste vaders ter wereld”, vaders van kinderen [4], gezinsvaders, van alle ouders en grootouders die het beste voorhebben met hun kinderen en kleinkinderen.
En welk motto herkennen wij bij die andere vader: Vadertje staat, de Overheid? Helaas, díe vader ziet de gezinsvader als de man die op zondag het vlees komt snijden. De Overheid maakt een karikatuur van hem, stelt hem voor als de man die de kantjes er van af loopt [5]. Als een bij-ouder. Als de man die zich niet thuis zou voelen in het domein waarin kinderen worden verzorgd, onderwezen en gevormd. Als de man wiens handen zo los zitten. [6] Geen wonder dat er een vadervijandig klimaat bestaat, waarin vader maar beter uit het gezin wordt verwijderd bij de eerste de beste barst in de gezinsharmonie, of gewoon als moeder van hem af wil. [7]
Mediacampagnes
De Overheid zoekt draagvlak voor rolpatroondoorbrekend gezinsbeleid door middel van mediacampagnes die zich moraliserend richten op vaders. Maar de instanties die zich bewegen op het vlak van jeugdzorg, opvoedingsondersteuning en primair onderwijs vormen tot op zekere hoogte een bastion [8] dat zelf model staat voor het gewraakte rolpatroon. Het feit dat onderwijs zijn aantrekkelijkheid en effectiviteit voor jongens lijkt te verliezen hangt volgens sommigen samen met dat bij de instanties zelf bestaande rolpatroon.
Zonder uitzondering gaan de bovenbedoelde mediacampagnes uit van het geschetste negatieve vaderbeeld. Bijgevolg hebben die tendentieuze campagnes vooral een “Zie-je-wel-ze-deugen-niet”-effect. In plaats van rolpatronen te veranderen versterken zij vooroordelen waarin – in een brede maatschappelijke reflex - die rolpatronen verstarren. Zelfs wetenschappelijk onderzoek naar kindermishandeling raakt daardoor bevangen. Kindermishandeling blijkt vooral een probleem in éénoudergezinnen [9] (meestal alleenstaande moeders) en stiefgezinnen (meestal moeders met nieuwe partner), maar met de wegkijkende daderspecificatie “vader en/of moeder” in de vragenlijst [10] wordt het concrete daderschap buiten het zicht gehouden, wordt een ongemakkelijke waarheid verborgen. De vraag of het kind misschien beter aan vader had kunnen worden toevertrouwd komt niet op. In de heersende optiek wordt zodoende alle “mishandeling” op het conto van vader geschreven, nog daargelaten dat de definitie van kindermishandeling zo ver mogelijk is opgerekt [11] om het thema op de politieke agenda te houden. De term en de cijfers hebben daardoor een hoog demagogisch gehalte. Zulk politiek correct onderzoek kan niet fungeren als een deugdelijke grondslag voor beleid.
In Nederland worden jaarlijks nog slechts circa 72.000 huwelijken voltrokken, vinden bijna 40.000 echt- én flitsscheidingen plaats én worden zo’n 70.000 samenwoonrelaties verbroken: 220.000 ex-en per jaar. Daar zijn volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS, Bevolkingstrends, 4e kwartaal 2005) bijna 60.000 kinderen bij betrokken: 165 per etmaal. Bijna de helft van die kinderen heeft volgens het CBS daarna géén of nauwelijks contact met een van beide ouders meer, meestal vaders. Cumulatief gaat het om meer dan een half miljoen scheidingskinderen - ruim 15% van alle in Nederland opgroeiende kinderen - die in strijd met de internationale verdragswetgeving [12] buitengesloten van hun ‘niet-verzorgende’ ouders en familie opgroeien, terwijl door de huidige éénouderschapspraktijk in het scheidingsrecht nog eens ruim 15% van de in Nederland opgroeiende kinderen slechts marginaal contact overhoudt met de ‘niet-verzorgende’ ouder en achterliggende familie. De gevolgen van de resulterende vaderloosheid en een vaderloze opvoeding zijn voor kinderen en jongeren desastreus [13] en inmiddels ook uitgebreid middels wetenschappelijk onderzoek gedocumenteerd. Maar dit is kennelijk geen zorg voor de overheid.
Idealen en autonomie van vaders doen er niet meer toe. Hij moet bij (echt)scheiding categorisch en rigoureus wijken voor het vanuit een aanvechtbare visie gedefinieerde belang van het kind en het veld ruimen. Verdreven wordt hij, niet meer in staat om zijn kinderen nog te zien of te verzorgen. Hij màg zijn kinderen ook niet meer verzorgen en moet zijn salarisstrookje op de tafel van de rechter leggen. Ziet hij zijn kinderen afglijden naar zinloos geweld of vandalisme, of wil hij waarschuwen voor gevaren in het gezin van de moeder, dan heet het dat hij de scheiding niet heeft verwerkt en wordt zijn invloed met een straat- en contactverbod geneutraliseerd. Gaan kinderen met een PAS-syndroom zich te buiten aan ongehoorde verguizing van hun ooit zo geliefde vader dan worden zij in hun normloze houding en hun misvormde realiteitsbesef bevestigd door de rechter die vanwege de “onhaalbaarheid van de omgang” moeders wens tot ontzegging beloont. Zó ervaren vaders aan den lijve de kern van het cynische gezinsbeleid van onze bestuurlijke en familierechterlijke Overheid, waarin waarden en normen als ideaal zijn opgegeven “in het belang van het kind”. Het vroegere patriarchale systeem was achterhaald; het hedendaagse matriarchale systeem, met zijn doorgeschoten accent op slachtofferschap, is op zijn minst even onevenwichtig.
Symptoombestrijding
Wetten die in de maak [14] zijn en die, aan de buitenkant, gericht lijken op “de boel bij elkaar houden” (met bemiddeling) – zij ademen intrinsiek deze negatieve tijdgeest. In het wetsvoorstel Bevordering voortgezet ouderschap en zorgvuldige scheiding, wordt bemiddeling aangewend als symptoombestrijding, terwijl de ziekte van het systeem zelf niet wordt genezen. In het huidige klimaat biedt bemiddeling alleen soelaas aan de bemiddelbaren (en de bemiddelden!) en dan alleen voor zolang de bemiddeling duurt. Nadat de bemiddeling is afgelopen (en de rechter uitspraak heeft gedaan) begint de weigering van moeder meestal weer opnieuw. Ook de invoering van ouderschapsplannen betreft symptoombestrijding. Het gaat om de ontbrekende handhaving van gerechtelijke uitspraken. Als rechters, justitie en politie omgangsregelingen en gedeeld ouderschapsregelingen niet handhaven ligt het voor de hand dat ook ouderschapsplannen niet zullen worden gehandhaafd en geen stap verder brengen. Het laatste woord blijft au fond als vanouds het woord van de rechter: “Niet haalbaar”. Family-engineering met de Overheid aan de knoppen, berustend op maakbaarheidsgeloof. Rechtspsychologie [15] zou het systeem als zodanig kunnen genezen, maar rechtspsychologie is in het familierecht terra incognita.
Ouders: een quantité négligeable
Niet alleen in de rechtzaal, ook in het huidige wetgevingsproces (“bevordering voortgezet ouderschap”!) vormen gescheiden ouders voor de Overheid een quantité négligeable. Zelfs een hoorzitting werd aan hen niet besteed. De betuttelende inhoud van het wetsvoorstel wordt gedomineerd door de lobby van instanties die, zich beroepend op het belang van het kind, de ouders tegen elkaar uitspelen. Instanties die ouders in een ijzeren greep hebben en bij het geringste vermoeden hun levens ontwrichten, maar die het publiek wijs maken dat de jeugdbeschermers wettelijk machteloos staan tegen die te centraal staande ouders en dat dàt de reden is waarom al die ongelukken gebeuren. En dat zij dáárom nòg meer geld nodig hebben…
Vaders en moeders
De boel bij elkaar houden - wie daarin slaagt levert al een prestatie van formaat. Het is dáárom zo’n kernachtig motto omdat het de spanning laat voelen tussen idealen, beperkingen en gebreken. Vaders en moeders, beide zijn er mee behept, met idealen èn gebreken. Beide zijn mens, de een niet beter dan de ander, maar ook niet slechter [16]. Ze zijn niet gelijk. Maar wèl gelijkwaardig, vraag dàt maar aan de kinderen!
De boel bij elkaar houden:
- impliceert voortdurende alertheid op ingeslopen vooroordelen,
- stelt de vrede tussen conflicterende groepen of individuen vóór alles,
- moraliseert niet maar respecteert de autonomie van betrokkenen,
- verhult zich niet in holle frasen,
- kiest voor de kracht van autonomie in plaats van voor heteronome maakbaarheid en betutteling,
- stelt ruime, maar harde grenzen waar niet mee te spotten valt, noch door vaders, noch door moeders,
- zwicht niet voor chantage van de dwarsligger,
- is wars van politieke correctheid.
Oproep van de ouders aan de politiek
Vaders, maar ook moeders die het lot van de meeste gescheiden vaders delen, hebben hun vertrouwen in Kinderbescherming, Jeugdzorg en Rechtspraak verloren. Zij doen een klemmend beroep op Regering en Parlement.
Op donderdag 10 mei 2007 hebben deze ouders ervan getuigd hoe hun gezin nodeloos ver uiteengedreven is door de bemoeienis van de bestuurlijke en rechterlijke overheden. Uiteengedreven als gevolg van beleid en wetgeving die met het cynische dogma “Ouders doen er niet toe, Belang van het Kind vóór alles” [17] dátgene veroorzaakt wat zij vóóronderstelt: tweedracht, onverzoenlijkheid, machtstrijd, tegen welke bedreigingen hun kinderen beschermd heten te moeten worden. Deze ouders hebben hun gezin, het domein waarbinnen waarden en normen op de nieuwe generatie overgedragen plegen te worden, zien verkeren in een plaats van teloorgang van waarden en normen als gevolg van rechterlijke bemoeienis op basis van verstarde dogmatiek die ouders tegen elkaar uitspeelt en vaders verdrijft uit het leven van hun kinderen. Deze ouders onderschrijven de beginselen die door oudergroeperingen over de hele wereld zijn neergelegd in de Internationale Verklaring van Langeac [18]. Deze ouders roepen de Minister voor Jeugd en Gezin op om, met gevoel voor rechtgeaard vaderschap, zijn inspiratie te zoeken in het vaderlijke adagium:
De boel bij elkaar houden.
- Stop de imagobeschadiging van vaders. Stop de heksenjacht op ouders.
- Ouderschap, de wederzijdse band tussen kind en ouder, is ius ante legem, recht dat aan wetten vooraf gaat. Respect voor de integriteit van het ouderschap moet weer doorklinken, zowel in de Jeugdzorg als in het scheidingsrecht.
- Veranker gelijkwaardigheid, autonomie, rechtszekerheid en rechtsgelijkheid van en voor beide ouders jegens elkaar in de wet door harde waarborgen.
- Waarborg serieuze rechtsbescherming tegen de Overheid en tegen de organen belast met de uitvoering van overheidsbeleid.
- Erkenning dient tweezijdig te zijn: de biologische vader die zijn kind erkent moet van rechtswege worden erkend als gezagsouder.
- Het ouderlijk gezag omvat mede de verplichting van de ouder om de ontwikkeling van de banden van zijn kind met de andere ouder te bevorderen.
- Vader gaat vóór uithuisplaatsing (UHP) of ondertoezichtstelling (OTS).
- Roep de vadervijandige Raden voor de Kinderbescherming tot de orde.
- Inperking van de macht van Jeugdzorg, beperk het budget van Jeugdzorg.
- Géén centrale registratie van “verdachte” ouders.
- Geen meldplicht van verdenking van kindermishandeling. Het leidt tot een heksenjacht die het systeem verstopt, die onverzadigbaar is, waarin de echte noodgevallen onopgemerkt blijven en die tot de schijnremedie van meer van hetzelfde leiden.
- Handhaaf het medisch beroepsgeheim. Ouders moeten zonder vrees voor vervolging of inmenging medische hulp voor hun kind kunnen inroepen.
- Hervorming scheidingsrecht:
- Het belang van het kind schiet zijn doel voorbij. Stel vrede tussen de ouders centraal.
- Echtscheiding moet een ordemaatregel zijn op basis van agendakwesties. Niet een inquisitoire kinderbeschermingsmaatregel.
- Elimineer de Raad voor de Kinderbescherming uit het scheidingsrecht.
- Waarborg het ouder-kind-contact vanaf dag 1 van de scheiding.
- De besloten rechtspraak in het familierecht corrumpeert het Recht. De Rechtsstaat vereist transparantie, openbaarheid en het afleggen van rekenschap. Zij verdraagt geen besloten processen, ook niet in het familierecht.
- Gelijkwaardigheid: Géén hoofdverblijf maar gelijk verdeeld co-ouderschap als uitgangspunt, grote terughoudendheid bij afwijking en alleen op zakelijke gronden.
- Gezamenlijk gezag moet méér zijn dan een cosmetische formaliteit.
- Wie om privé-redenen wil afwijken van een ouderschapsplan (bijvoorbeeld bij verhuizing) draagt zelf de consequenties.
- Wie zegt dat samenwerking met de andere ouder onmogelijk is kan niet de ander doen ontzetten uit, maar slechts zichzelf laten ontheffen van het ouderschap.
- Rechtszekerheid: onttrekking van het kind aan het door de rechter vastgestelde zorgplan moet worden voorkomen en zonodig bestreden met de bestaande middelen die nu bij voorlopige voorzieningen van rechtswege paraat (= zonder aparte rechterlijke tussenkomst) beschikbaar zijn: sterke arm resp. opsporings- en dwangmiddelen van strafvordering. Die middelen hebben hun doelmatigheid (preventieve werking) bewezen.
- Rechtsgelijkheid vereist dat de dreigende of feitelijke toepassing van die middelen even stringent tegen vaders als tegen moeders is gericht.
- Géén bijzonder curator in het echtscheidingsrecht.
- Géén terugcodificatie van contraire jurisprudentie (“hoofdverblijf” in de plaats van de afgeschafte één-ouder-voogdij, “klem of verloren”-jurisprudentie in plaats van haalbaarheidsverbod).
- Stop met het als wetgever met de rug naar ouders toe te gaan staan bij wetgeving.
- Verbeter het wetsontwerp 30.145 op de bovengenoemde punten of breng een scheiding aan in de huidige uiterst ongelukkige gecombineerde kamerbehandeling van de onderdelen (a) “administratieve scheiding” en (b) “voortgezet ouderschap na scheiding” in het wetsontwerp 30.145 én zet de behandeling van het onderdeel (b) “voortgezet ouderschap na scheiding” uit wetsontwerp 30.145 tijdelijk stop in afwachting van de resultaten van een eerst te houden consultatieprocedure en hoorzittingen waarbij ook ouders en deskundigen gehoord worden in het wetgevingsproces.
- Verbeter de publieksvoorlichting en organiseer publiekscampagnes over de juridische regeling van het vaderschap, het belang van het vaderschap en het gedeeld co-ouderschap na scheiding, de gevolgen van scheiding voor kinderen en het oudervervreemdingssyndroom (Parental Alienation Syndrome, PAS).
- Faciliteer hereniging van verloren ouders en kinderen (bv. door middel van een internettrefpunt).
Is getekend in alfabetische volgorde, 4 juni 2007:
- Stichting Dwaze Vaders (DV), Leo Bevaert
- Fathers 4 Justice (F4J): Andrew Work, internationaal coördinator, Marijke de Both, coördinator Purple Hearts, Dennis Grippeling, regiocoördinator Nederland-Midden
- Stichting Kind en Omgangsrecht (KO): drs Pieter A.N. Tromp, voorzitter, Ing Paul Bastianen, bestuurslid, Melchior Tijssen
- Stichting Kinderen - Ouders – Grootouders (KOG): drs Truus P. Barendse, bestuurslid
- Stichting Ouders Zonder Omgang (OZO): A. Ross, mede-voorzitter, dr Th.M. Nieuwenhuizen, mede-voorzitter, drs R. IJ. Bijl, bestuurslid
- Ouderverstoting.nl: Ing. Erik C. van der Waal, Interim Manager
- Rob van Altena, juridisch publicist
- Jan van Baelen, Family-4-Justice België
- Joep Zander, pedagoog en schrijver
- Stichting Sheherazade: Amina El Boukamiri
- Wouter Hanhart, arts
- Wim Orbons, gezondheidseconoom
- Mr Ir Peter J.A. Prinsen, oud-advocaat (eindredactie manifest)
Bijlagen:
- Bijlage 1 - Internationale verklaring van Langeac
- Bijlage 2 – Oproep aan de Tweede Kamer, Amersfoort, 21 april 2007 (Gezamenlijke oproep van de oudergroeperingen aan de Tweede Kamer inzake wetsontwerp 30 145)
- Bijlage 3 – Peter Prinsen: Naar een rechtspsychologische grondslag voor het scheidingsrecht
- Bijlage 4 - René Diekstra, Belangrijke vaders, Staatscourant 31 oktober 2006 (Adviseur René Diekstra benadrukt in Staatscourant het belang van meer vaderbetrokkenheid bij het jeugdbeleid)
- Bijlage 5 – Wim Orbons, Mannen agressief? Kijk ook eens naar vrouwen. NRC Handelsblad 14 april 2006 (Opinieartikel in de NRC van 14 april 2007 van Wim Orbons over de anti-vadercampagnes van de overheid en SIRE)
http://vadertop.blogspot.com/
Voetnoten:
[1] De Amsterdamse Vadertop (m/v/grootouders) werd op 10 mei 2007 georganiseerd door het Vader Kennis Centrum i.s.m. Stichting Kind en Omgangsrecht, Fathers-4-Justice Nederland, Stichting Dwaze Vaders, Stichting Ouders Zonder Omgang, Stichting Kinderen - Ouders - Grootouders, MSN-groep Gescheiden Vaders Nederland, Papa.nl.nu, Stichting Sheherazade, Ouderverstoting.nl en Peter Prinsen.
[2] J. Cohen, Cleveringa-lezing 2002
[3] Op 5 december 2007 werd Job Cohen in de World Mayor Award internetverkiezing uitgeroepen tot de nummer 2 op de lijst van de beste burgemeesters ter wereld
[4] “Pappa’s houden meer van je dan wie ook”. Brieven van kinderen. Lannoo, Tielt en Amsterdam 1980
[5] Campagne 2002 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: Mannen worden er beter van, en vrouwen ook
[6] Publiekscampagne 2007 Ministerie van V.W.S. “Nu is het genoeg”
[7] Postbus 51: “Hoe vraag ik een echtscheiding aan”
[8] Zie bijlage 4: René Diekstra, Belangrijke vaders, Staatscourant 31 oktober 2006
[9] Van IJzendoorn c.s., Kindermishandeling in Nederland anno 2005, Leiden Attachment Research Program, WODC 2007
[10] Lamers-Winkelman c.s., VU, Scholieren over mishandeling, januari 2007, Vragenlijst
[11] Zie bijlage 5: Wim Orbons, Mannen agressief? Kijk ook eens naar vrouwen. NRC Handelsblad 14 april 2006
[12] Europees Verdrag van de Rechten van de Mens en Internationaal Verdrag van de Rechten van het Kind
[13] Interview met Ger Groot, docent wijsgerige antropologie van de Erasmus Universiteit en medewerker van NRC: 'Ouders die de beste vrienden van hun kinderen zijn - dat werkt alleen maar contraproductief’, Filosofie Magazine, Johan van de Werken, nummer 5, jaargang 2007
[14] Wetsontwerp bevordering voortgezet ouderschap en zorgvuldige scheiding, Kamerstuk 30 145
[15] Zie bijlage 3: Peter Prinsen. Naar een rechtspsychologische grondslag voor het scheidingsrecht
[16] Bas Heijne, Waar komt dat onuitroeibare geloof in de vrouw als beter mens toch vandaan? Het is net zo idioot als het geloof in de vrouw als minderwaardig wezen. NRC Handelsblad 4 december 2004
[17] Zie bijlage 2: Oproep aan de Tweede Kamer, Amersfoort, 21 april 2007
[18] Zie bijlage 1: Internationale Verklaring van Langeac